NEWYORK (Reuters Health) 28 tháng 10 – theo báo cáo mới của chuyên khoa mắt, thuốc nhỏ mắt atropin 0.01% gần như có hiệu quả kiểm soát sự tiến triển của bệnh cận thị ở trẻ nhỏ như atropin 1% mà tác dụng phụ lại ít hơn.
1. Tầm quan trọng của kiểm soát cận thị trẻ em
Với cận thị trên trẻ em thì điều phiền toái thường gặp với bản thân trẻ và cha mẹ chúng là việc thường xuyên phải thay kính. Tuy nhiên có một thực tế là rất nhiều trẻ cận thị có những giai đoạn tăng số quá nhanh, đặc biệt ở giai đoạn 11-13 tuổi. Một số phụ huynh đã tìm tòi thông tin trên mạng internet và tìm đến với thuốc atropin, với hy vọng loại thuốc này có thể làm giảm cận thị. Vậy thực hư thế nào?
Cận thị gia tăng mạnh trong vài thập niên gần đây, là nguyên nhân hàng đầu gây giảm thị lực. Tại Mỹ ước chừng có 42% trẻ em cận thị, tăng 25% so với thập niên 70. Báo cáo của các nước châu Á trên trẻ em cận thị chiếm tỷ lệ 80-90%. Điều lo ngại cho trẻ cận thị không chỉ là việc thay và mua kính gọng hay kính tiếp xúc mới mà còn là những biến chứng tiềm tàng và nguy hiểm nếu cận thị mức nặng- số kính cao như bong võng mạc, thoái hóa hoàng điểm, đục chín thể thủy tinh và glôcôm sắc tố.
Rất nhiều các nghiên cứu viên nhãn khoa hy vọng giảm thiểu được số người cận thị số cao, do vậy cũng giảm thiểu được người bị những biến chứng vừa nêu. Một trong những cứu cánh của họ chính là atropine.
2. Vai trò của Atropine nồng độ thấp trong kiểm soát cận thị
Theo các nghiên cứu viên của Singapore điều này có thể thực hiện được. Họ khám phá ra rằng dung dịch kinh điển atropine nồng độ thấp- loại thuốc thường được dùng để điều trị lác, viêm màng bồ đào… cũng có tác dụng với điều trị tât cận thị. Trong 5 năm tiến hành thử nghiệm lâm sàng dung dịch atropine 0.01% tỏ ra có tác dụng làm chậm đi tiến triển của cận thị trên 50% các trường hợp và hầu hết không gây tác dụng phụ.
Trong bài báo ngày 1 tháng 10, Tiến sĩ Donald Tan và các cộng sự tại trung tâm mắt quốc gia Singapore nói rằng Atropin 0.01% hiện tại chưa có trên thị trường, tuy nhiên những phát hiện chung cho thấy một liều atropin vào mỗi tối dường như là một chế độ an toàn và hiệu quả để làm chậm sự tiến triển của bệnh cận thị ở trẻ em, với tác động tối thiểu trên chức năng thị giác.
Các thử nghiệm ngẫu nhiên đã chỉ ra rằng thuốc nhỏ mắt chứa atropin với nồng độ 1% và 0.5% có thể làm chậm tiến triển của bệnh cận thị, nhưng ảnh hưởng đến kích thước của đồng tử và gây trở ngại cho việc điều tiết.
Để tìm sự cân bằng tốt hơn giữa hiệu quả và tác dụng phụ, một nhóm gồm 400 trẻ em được chọn lựa ngẫu nhiên, tuổi từ 6 – 12 tuổi, bị cận thị ít nhất 2 độ, được chỉ định nhỏ atropin 0.5%, 0.1% hay 0.01% vào 2 mắt trong 2 năm.
Những nhà nghiên cứu nói rằng thoạt đầu chỉ sử dụng liều thấp nhất để kiểm soát vì cho là không có tác dụng, nhưng kết quả ngoài sức tưởng tượng.
Nhóm tác giả nhận thấy rằng sự tiến triển trung bình của bệnh cận thị trong 2 năm ở 3 nhóm tương ứng là 0.3, 0.38 và 0.49 độ. So sánh với các nghiên cứu trước đây của họ, sau 2 năm độ cận tăng 0.28 độ với atropin 1% và 1.2 độ với giả dược
Sự tăng độ cận chênh lệch 0.19 độ giữa các nhóm ở trong nghiên cứu lâm sàng là không đáng kể. Mặt khác, atropin 0.01% ảnh hưởng không đáng kể đến kích thước của đồng tử và sự điều tiết của mắt.
Hơn nữa, báo cáo cho thấy rằng tác dụng phụ phổ biến nhất là viêm kết mạc dị ứng và viêm da xảy ra ở 16 bệnh nhân trong nhóm sử dụng atropin 0.5% và 0.1%, nhưng lại không thấy xảy ra ở nhóm sử dụng atropin 0.01%
Tác giả kết luận rằng atropin 0.01% là nồng độ khả thi làm giảm sự tiến triển của bệnh cận thị ở trẻ em và giảm tác dụng phụ trên thị giác.